Wyniki finansowe emitenta – PZU (PSR)

W 2019 roku emitent (PZU) uzyskał wynik techniczny na poziomie 1 405 mln zł wobec 1 539 mln zł w poprzednim roku co oznacza 8,7% spadku wyniku rok do roku. Zysk netto wyniósł 2 651 mln zł wobec 2 712 mln zł w 2018 roku (spadek o 2,2%). Nie uwzględniając dywidendy otrzymanej od PZU Życie, zysk netto PZU wyniósł 1 319 mln zł i był niższy o 135 mln zł w porównaniu do 2018 roku. 

W ramach poszczególnych pozycji wyniku netto PZU odnotował:

• wzrost składki przypisanej brutto do poziomu 13 039 mln zł, tj. o 0,3% w porównaniu z poprzednim rokiem to wypadkowa niższej sprzedaży z ubezpieczeń komunikacyjnych (wpływ silnej konkurencji cenowej) oraz wzrostu składki z ubezpieczeń różnych strat finansowych i szkód spowodowanych przez żywioły. Po uwzględnieniu udziału reasekuratorów i zmiany stanu rezerw składki, składka zarobiona netto wyniosła 12 303 mln zł i była o 1,8% wyższa niż w 2018 roku;
• wyższy poziom odszkodowań i świadczeń kształtujący się na poziomie 7 760 mln zł, co oznacza wzrost o 3,2% w porównaniu z 2018 rokiem. Główną zmianę odnotowano w grupie ubezpieczeń szkód rzeczowych spowodowanych żywiołami oraz Auto Casco częściowo kompensowaną przez niższą szkodowość w OC komunikacyjnych oraz pozostałych OC;
• wyższy wynik netto na działalności inwestycyjnej o 71 mln zł to głównie efekt wyższej niż przed rokiem dywidendy otrzymanej z PZU Życie oraz stabilizacji dochodów z pozostałych lokat przede wszystkim dzięki zmianie strategii zarządzania portfelami dłużnymi z krótkoterminowej na długoterminową;
• wyższe koszty akwizycji z uwzględnieniem prowizji reasekuracyjnej (wzrost o 105 mln zł) będące pochodną zmiany mix’u produktów i kanałów sprzedaży - wyższy udział kanałów multiagencyjnego i dealerskiego charakteryzujących się wyższymi stawkami prowizyjnymi przy jednocześnie niższej dynamice sprzedaży ubezpieczeń OC komunikacyjnych cechujących się niższymi stawkami prowizji;
• wzrost kosztów administracyjnych do poziomu 704 mln zł względem 655 mln zł w 2018 roku przede wszystkim w konsekwencji wzrostu kosztów osobowych wskutek presji płacowej na rynku częściowo ograniczanych przez utrzymanie dyscypliny kosztowej w pozaosobowych obszarach działalności. 

W 2019 roku PZU zebrał składki brutto o wartości 13 039 mln zł, czyli o 0,3% więcej niż w 2018 roku. Składały się na nie przede wszystkim:

• składki z tytułu ubezpieczeń OC komunikacyjnych stanowiące 39,2% portfela ubezpieczeń PZU (41,5% w poprzednim roku). W 2019 roku wartość ich była o 5,1% niższa niż w poprzednim roku, jako efekt niższej liczby ubezpieczeń przy jednoczesnym spadku średniej składki;
• składki z tytułu ubezpieczeń AC z udziałem 24,7% w całości składki przypisanej brutto PZU (czyli o 0,3 p.p. mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku) – nieznaczny spadek (-0,6% r./r.) będący wypadkową spadku średniej składki i liczby zawartych ubezpieczeń w segmencie klienta korporacyjnego i wzrostów w segmencie klienta masowego; 
• składki z tytułu ubezpieczeń od ognia i szkód majątkowych, stanowiące 20,7% portfela składki PZU. W 2019 roku udział ich w portfelu ubezpieczeń wzrósł o 0,9 p.p. a wartość była wyższa o 5,0% w stosunku do poprzedniego roku – efekt wyższej składki z ubezpieczeń mieszkań i firm oraz działalności pośredniej;
• składki z tytułu ubezpieczeń NNW i pozostałych, których udział wynosił 9,5% (wzrost o 1,5 p.p. w stosunku do 2018 roku). W ramach tej kategorii ubezpieczeń PZU zanotował wzrost wartości składki głównie w ubezpieczeniach różnych ryzyk finansowych (w tym straty finansowej GAP oferowanych zarówno klientom firm leasingowych jak i indywidualnym) oraz ubezpieczeniach następstw wypadków i choroby w efekcie rozwoju współpracy z bankami Grupy PZU (ubezpieczenia pożyczek gotówkowych) oraz wzrostu sprzedaży ubezpieczeń zdrowotnych. 

W 2019 roku wynik na działalności inwestycyjnej PZU wyniósł 2 223 mln zł wobec 2 152 mln zł w 2018 roku. Stabilizacja dochodów to przede wszystkim efekt zmiany strategii zarządzania portfelami dłużnymi z krótkoterminowej na długoterminową jak również ograniczenia zmienności wyników portfela instrumentów PZU Global Macro EUR w związku z zakupem obligacji dostosowanych do horyzontu inwestycyjnego portfela stanowiącego przede wszystkim pokrycie zobowiązań z tytułu emisji obligacji własnych w EUR zapadających w połowie bieżącego roku. 

W 2019 roku wartość netto odszkodowań i świadczeń oraz przyrostu stanu rezerw PZU wyniosła 7 760 mln zł co oznacza wzrost o 3,2% w stosunku do 2018 roku. 

Do zmiany wartości odszkodowań i świadczeń netto przyczyniły się następujące czynniki:

• wzrost wartości odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń Auto Casco będący efektem obserwowanego wzrostu średniej wypłaty oraz rosnącej częstości szkód w segmencie masowym;
• wyższy poziom szkód w grupie szkód spowodowanych żywiołami oraz pozostałych szkód rzeczowych, w tym zdarzeń o wysokiej wartości jednostkowej oraz roszczeń z ubezpieczeń upraw rolnych – ponadnormatywna liczba szkód powodowanych przez zjawiska atmosferyczne takie jak przymrozki czy opady deszczu i gradu.
• spadku wartości odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej będący w znacznej mierze następstwem znacznie niższej zmiany stanu rezerwy rentowej - w analogicznym okresie 2018 roku doszacowanie rezerw głównie w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej podmiotów medycznych;
• niższej szkodowości portfela OC komunikacyjnych będącej wypadkową niższej dynamiki sprzedaży i rosnącej inflacji szkodowej (w analogicznym okresie 2018 roku doszacowania rezerwy na poczet roszczeń o zadośćuczynienie). 

W 2019 roku koszty akwizycji (bez prowizji reasekuracyjnych) wyniosły 2 489 mln zł i wzrosły o 5,0% w stosunku do poziomu z 2018 roku. Przyrost ten wynikał zarówno ze wzrostu bezpośrednich kosztów akwizycji (prowizji), jak i pośrednich kosztów sprzedaży będących konsekwencją zmiany mixu produktów i kanałów dystrybucji (rosnący udział kanału multiagencyjnego i dealerskiego przy jednocześnie niższej dynamice sprzedaży ubezpieczeń OC komunikacyjnych charakteryzujących się niższymi stawkami prowizji). 

Koszty administracyjne PZU w 2019 roku ukształtowały się na poziomie 704 mln zł, czyli były o 7,4% wyższe w relacji do poprzedniego roku. Na dynamikę rok do roku wpłynął głównie wzrost kosztów osobowych w wyniku stałej presji płacowej na rynku oraz kosztów działalności projektowej częściowo ograniczanych przez utrzymanie dyscypliny kosztowej w pozaosobowych obszarach działalności. 

Saldo pozostałych przychodów i kosztów technicznych w 2019 roku było ujemne i wyniosło 254 mln zł. Pogorszenie salda względem roku 2018 było m.in. wynikiem spadku przychodów z tytułu różnic kursowych oraz niższego odpisu na fundusz prewencyjny i odpisu aktualizującego wartość należności. 

W 2019 roku saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych było ujemne i wynosiło 387 mln zł wobec również ujemnego w 2018 roku na poziomie 447 mln zł. Począwszy od połowy 2014 roku saldo pozostałych kosztów operacyjnych było obciążone kosztami odsetek oraz zmianą wyceny z tytułu różnic kursowych od pożyczki zaciągniętej od PZU Finance AB na łączną kwotę 850 mln euro (500 mln euro w lipcu 2014 roku oraz 350 mln euro w październiku 2015 roku). Datę spłaty pożyczek określono na 28 czerwca 2019 roku i w tej dacie zostały spłacone. W 2019 roku przychody z tytułu różnic kursowych od otrzymanej pożyczki PZU Finance AB (publ.) wyniosły 38,0 mln zł wobec przychodu w 2018 roku w kwocie 1,1 mln zł a koszty odsetek od otrzymanych pożyczek odpowiednio 29,7 mln zł w 2019 roku i 62,7 mln zł w 2018 roku. 

31 grudnia 2019 roku suma bilansowa PZU wynosiła 41 596 mln zł i była o 4,5% niższa w porównaniu ze stanem na koniec 2018 roku. 

Głównym elementem aktywów PZU były lokaty o łącznej wartości 36 660 mln zł (spadek o 2,4% w porównaniu do stanu na koniec 2018 roku), co stanowiło 88,1% sumy bilansowej PZU, wobec 86,2% na koniec poprzedniego roku. Z wyłączeniem lokat w jednostkach podporządkowanych, poziom lokat był niższy o 6,2% w porównaniu ze stanem na koniec 2018 roku. Główną przyczyną spadku wartości lokat była spłata emisji obligacji własnych w EUR. 

Należności PZU ukształtowały się na poziomie 2 085 mln zł i stanowiły 5,0% aktywów. Dla porównania, na koniec 2018 roku wynosiły 2 343 mln zł (5,4% aktywów PZU). Największą zmianę odnotowano w wartości innych należności od pozostałych jednostek (spadek o 127 mln zł) oraz należności z tytułu reasekuracji, w tym od jednostek podporządkowanych (spadek o 92,0 mln zł w porównaniu do stanu na koniec 2018 roku) będący konsekwencją stabilizacji portfela reasekuracji czynnej z TUW PZUW. Aktywa trwałe w postaci wartości niematerialnych i prawnych, wartości firmy oraz rzeczowych aktywów trwałych zostały wykazane w bilansie w wysokości 442 mln zł. Stanowiły one 1,1% aktywów. 

Na 31 grudnia 2019 roku PZU posiadał 126 mln zł środków pieniężnych (0,3% aktywów). Rok wcześniej ich wartość ukształtowała się na poziomie 1 222 mln zł. 

Na koniec 2019 roku głównym składnikiem pasywów PZU były rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe Osiągnęły one wartość 21 465 mln zł (netto), co stanowiło 51,6% pasywów. Ich udział w bilansie wzrósł o 3,4 p.p. wobec 2018 roku, natomiast wartościowo wzrosły o 467 mln zł, w szczególności ze względu na wyższe rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia, głównie w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych OC i Auto Casco oraz pozostałych szkód rzeczowych. 

Na koniec 2019 roku kapitały własne osiągnęły wartość 14 957 mln zł i stanowiły 36,0% pasywów co oznacza wzrost o 4 p.p. wobec stanu na koniec 2018 roku. 

Należności warunkowe wyniosły 4 257 mln zł co oznacza spadek o 233 mln zł w porównaniu z rokiem ubiegłym. Składały się na nie m.in. otrzymane gwarancje i poręczenia, weksle z tytułu udzielonych gwarancji ubezpieczeniowych oraz inne należności warunkowe obejmujące głównie zabezpieczenia otrzymane w formie przewłaszczenia majątku dłużnika, hipoteki na majątku dłużnika i inne należności warunkowe. 

Saldo zobowiązań warunkowych spadły o 3 471 mln zł względem roku ubiegłego. Wynikało to głównie z wygaśnięcia gwarancji (udzielonej w związku z emisją obligacji niepodporządkowanych przez PZU Finance AB) wraz z wygaśnięciem roszczeń obligatariuszy wobec PZU Finance AB, co nastąpiło w dniu 3 lipca 2019 roku z uwagi na spłatę przez spółkę zależną całości zadłużenia z tytułu wskazanych obligacji. 

W 2019 roku PZU osiągnął zwrot z kapitałów własnych (ROE) na poziomie 18,4%, czyli o 1,3 p.p. niższy w porównaniu do 2018 roku. W latach 2015-2019 stopa zwrotu z kapitału (ROE) wynosiła średnio 17,7%. 

Jednym z podstawowych mierników efektywności i sprawności działania firmy ubezpieczeniowej jest wskaźnik mieszany COR (Combined Ratio), który w PZU utrzymuje się w ostatnich latach na poziomie świadczącym o wysokiej rentowności.

Wskaźniki sprawności działania zostały zaprezentowane poniżej.